Historia wina Amarone della Valpolicella

Wytrawne, gorzkawe, a przede wszystkim mocne. Wino Amarone, produkowane we włoskim regionie Wenecji Euganejskiej, zachwyci cię nie tylko owocowym aromatem i wyrazistym smakiem. Jak właściwie zaczęto je produkować i czemu zawdzięcza swój specyficzny bukiet? 

Kiedy powstało wino Amarone? 

Pierwszą butelkę wina Amarone wyprodukowano w 1938 roku, ale do sprzedaży trafiło dopiero w latach 50. Zastanawiasz się, dlaczego? Odpowiedź znajdziesz w jego nazwie. W języku włoskim amaro oznacza „gorzki”, natomiast amarone – „bardzo gorzki”. Niewielu trunek zasmakował, ale – jak to czasem bywa – smaki się rozwijają i ten „nieudany” wariant wina Recioto zaczął z czasem zyskiwać zwolenników.

Poprzednik Amarone: Wino Recioto 

Czerwone wino Recioto jest słodkie i skoncentrowane. Pisali o nim już Rzymianie w II w. p.n.e., a wzmianka na jego temat pojawiła się też w pierwszej encyklopedii. Produkuje się je z suszonych winogron, które następnie poddawane są fermentacji. I to właśnie fermentacja odpowiada za powstanie Amarone. Czasami nie udawało się zatrzymać fermentacji Recioto albo po prostu zapominano o beczce. Cukry nadal fermentowały, wytwarzały alkohol i w ten sposób powstało mocniejsze wino o bardziej wyrazistym smaku. Jak można się było spodziewać, nie cieszyło się na początku zbyt wielką popularnością. Przegrywało w zestawieniu ze słodkim Recioto. Później jednak konsumenci w nim zasmakowali.

Skąd wzięła się nazwa Amarone? 

Chociaż pierwsza etykieta z butelki wina Amarone pochodzi z 1938 roku, to jego nazwa powstała w 1936 roku w Cantina Sociale Valpolicella. Wtedy to mistrz Adelino Lucchese znalazł w piwnicy zapomnianą beczkę Recioto i postanowił spróbować wina. Kiedy się napił, wykrzyknął: „To nie jest Amaro, to jest Amarone!” I tak oto słowo to zostało symbolem, a zarazem nazwą rubinowego wina.

Amarone na szczycie 

Wino Amarone, wcześniej uznawane za pomyłkę, stopniowo zaczęto produkować celowo. Na początku na etykietach pojawiała się nazwa Recioto Amaro, a następnie Recioto Amarone. Pod koniec lat 90. nastąpił – głównie w Niemczech i Ameryce – boom na Amarone, które uniezależniło się od Recioto. Na etykiecie znaleźć można było już samo Amarone i to właśnie włoskie Amarone jest obecnie winem elitarnym. Jest to ekskluzywne wino najwyższej jakości – co odbija się również na jego gwałtownie rosnącej cenie.

Idealne terroir dla Amarone 

Winogrona do produkcji Amarone uprawia się we włoskiej Wenecji Euganejskiej, niedaleko jeziora Lago di Garda oraz winnic przeznaczonych na winogrona, z których produkuje się bíałe wino Soave. Od północy winnice zamyka pasmo Alp, natomiast południową ich granicę stanowi rzeka Adige oraz miasto Werona. Alpy chronią winnice przed silnymi wiatrami, a jezioro Lago di Garda równoważy różnice temperatur.

Dolina, w której leżą winnice, jest pagórkowata i oprócz winogron znaleźć tam można również drzewa oliwne oraz czereśnie. Skład gleby jest bardzo zróżnicowany. Jest tam zarówno wapień, jak i bazalt czy żwir. 

Jak produkuje się Amarone? 

Amarone produkuje się z trzech odmian:

• Corvina nadaje winu aromat wiśni i fiołków. Jest odporna na działanie pleśni oraz odpowiednia do suszenia.
• Rondinella nie jest aromatyczna. Jej zaletami są odporność na choroby i łatwość suszenia.
• Molinara nadaje smakowi delikatności.

Jak przebiega produkcja? Zebrane winogrona przez kilka miesięcy się suszy (około 3-4) w drewnianych skrzynkach. Celem jest dostateczna wentylacja winogron. Obecnie wspomagają ją wiatraki odprowadzające wilgoć. Sam proces wysychania redukuje zawartość wody i zwiększa ilość cukru, tanin, kwasów, a także aromatu. Zagrożeniem dla produkcji mogłoby być gnicie, dlatego winiarze wciąż kontrolują winogrona.

Kolejnym krokiem jest fermentacja, która przebiega powoli. Mimo to w powstałym winie pozostaje mnóstwo cukru, a rezultatem jest powstanie słodkiego wina Recioto. Jeśli jednak winiarze użyją specjalnych drożdży, wino całkowicie przefermentuje i powstanie gorzkie, wytrawne Amarone. Cukier przekształca się podczas fermentacji w alkohol i dlatego Amarone zawiera nawet 16% alkoholu. Później wino dojrzewa jeszcze w dębowych beczkach – aż pięć lat.

Charakter wina Amarone 

Kolor Amarone oscyluje od ciemnoczerwonego aż do barwy granatu. Aromat jest intensywny, złożony i pełen owoców. Wyczuwalne są w nim jeżyny, jarzębina, śliwki, ale też kawa czy czekolada. Smak wina jest pełny oraz mocny. Stopniowo rozwijają się w nim nuty drugorzędowe, takie jak tytoń czy jesienne liście. Wyśmienicie pasuje do dziczyzny i innych rodzajów mięs. Nie będzie również błędem podanie go do oliwek albo serów pleśniowych.

Amarone słynie z jakości 

Słynne włoskie wino Amarone to legenda o dużym potencjale dojrzewania. Może dojrzewać nawet 30 lat, ale otwarcie go wcześniej nie będzie uchybieniem. U nas kupić możesz też zestaw 6 butelek do stopniowego otwierania. Dzięki temu zyskujesz możliwość śledzenia, w jaki sposób z czasem rozwijają się smaki i aromaty wina.