Historia szampana

Szampan pochodzi z regionu winiarskiego Szampanii, a historia jego powstania owiana jest tajemnicą. Zastanawiasz się, dlaczego zaczęto produkować szampana? Przeczytaj artykuł.

Szampana nie produkuje się nigdzie poza regionem winiarskim Szampanii. To urokliwe miejsce leży zaledwie dwie godziny drogi od Paryża i przywita cię zapierającymi dech w piersiach krajobrazami. Możesz się tam spodziewać połaci urodzajnych winnic, kamiennych piwniczek i historii szampana, która towarzyszyć ci będzie na każdym kroku.

Kiedy powstał szampan?

Krąży kilka wersji historii powstania szampana. Na pewno wiadomo tylko tyle, że było to w XVII wieku. Przeczytaj, co się na ten temat mówi.

W tamtym czasie w opactwie Hautvillers jako piwniczy pracował mnich Pierre Pérignon, który – nieświadomie – położył podwaliny pod produkcję szampana. Bąbelki, które powstawały w winie, uważał za element niepożądany i próbował się ich pozbyć.

Według Anglików fakty są jednak inne. W XVII wieku angielscy handlarze przywieźli ze sobą do Londynu francuskie wino, które miejscowi karczmarze przechowywali w butelkach z grubego szkła. Do ich zamykania używali korków, które powodowały, że dwutlenek węgla nie mógł się wydostać, a kiedy się ociepliło, niesfermentowane cukry zrobiły z wina w szampana.

Bliższa rzeczywistości wydaje się jednak historia traktująca o srogich zimach panujących w Szampanii. Chłód dobiegający z zewnątrz zatrzymywał proces fermentacji. Kiedy zaczęło się ocieplać, wino się zagrzało, fermentacja zaczęła się od nowa i jej produktem ubocznym był dwutlenek węgla.

Niezależnie od tego, która historia jest prawdziwa – francuska czy angielska – jedno jest pewne. Dom Pérignon jako pierwszy spróbował mieszani a win – różnych rodzajów i roczników. Wymyślił również, jak ostrożnie macerować winogrona, żeby z czerwonych winogron powstało białe wino.

Produkcja szampana

Oryginalny szampan pochodzi z regionu winiarskiego Champagne-Ardenne, który dzieli się na pięć podregionów. W każdym z nich uprawia się inną odmianę winorośli, przy czym do produkcji szampana wykorzystać można tylko trzy:

Pinot Noir –jego smak jest pełny i bardziej aromatyczny
Chardonnay – wino jest lżejsze i bardziej rześkie niż z Pinot Noir.
Pinot Meunier – zapewnia owocowe nuty i harmonię smaku.

wina wedŁug regionu

W których pięciu regionach uprawia się te odmiany?

W Montagne de Reims najczęściej uprawia się odmianę Pinot Noir i stąd pochodzi najsłynniejszy szampan.
W Vallée de la Marne uprawia się wyłącznie Pinot Meunier.
W Cote des Blancs natknąć się można głównie na winnice z Chardonnay.
W Cote de Sezanne również znajdziesz winnice z kiśćmi Chardonnay. Smak tamtejszych winogron jest słodszy dzięki cieplejszemu klimatowi.
W Cote des Bar uprawia się głównie Pinot Noir. Gmina ta leży niemalże w regionie Burgundii.

Jak wygląda podział szampanów ze względu na ich jakość?

Produkcja szampana i jakość winogron są ściśle regulowane. W związku z tym w regionie Szampanii powstał w 1919 roku system oceny jakości winogron w poszczególnych wiosek winiarskich. System nazywa się Echelle des Crus System i został opracowany do oceny w skali od 1 do 100 punktów. Najgorsza oceniona gmina to ta, która uzyskała 80%. Wsie dzielą się na trzy kategorie:

GrandCru Villages – do tej kategorii należy 17 wsi, których szampany oceniane są na 100%.
PremierCru Villages – do kategorii PremierCru należą 43 wsie oceniane na 90–99%.
AutreCru Villages – pozostałe wsie trafiają do najniższej kategorii. Nadal jednak są to wysokiej jakości wyroby.

Jakość wina oceniana jest na podstawie trzech parametrów – gmina, z której pochodzą winogrona, proces produkcji i dojrzewanie. Przynależność do kategorii odbija się też na ostatecznej cenie wina. Jeśli interesuje cię ten temat, przeczytaj więcej o klasyfikacji win europejskich.